E-imza Rehberi

E-imza ya da açık adıyla Elektronik İmza birçok yasal işlemde kullanılan ve kolaylıklar sağlayan imzalama sistemidir. Bu sistem ıslak imzaya eşdeğer sorumluluk taşır. Mekandan bağımsız, hızlı, pratik ve güvenli imzalama işlemine imkan verir. Ancak dikkat edilmesi gereken hususlar ve riskler de vardır. Tüm yönleriyle e-imza kullanım rehberi hazırlanmıştır.

Elektronik İmza Nedir?

Elektronik imza, elektronik ortamda belge imzalamaya yarayan dijital bir sertifikadır. Bir belgeyi elektronik olarak imzalamak için, belgenin elektronik ortamda olması ve imzalayan kişinin elektronik imza sertifikasına sahip olması gerekmektedir. Elektronik imza, belgelerin hukuki geçerliliğini sağlar. Unutulmaması gereken husus, elektronik imzanın yasal olarak ıslak imza ile eşdeğer sorumluluk oluşturduğudur.

E-İmzanın Avantajları

Elektronik imza, hızlı ve pratik kullanım alanı ile oldukça avantajlıdır. Bilinen hali ile oldukça güvenli kabul edilmektedir. E-imzanın avantajları arasında aşağıdaki hususlar sayılabilir:

• Zaman ve mekandan bağımsız olarak belge imzalama işlemi yapılabilir.
• Belge imzalama işlemi daha hızlı ve kolay hale gelir.
• Belge imzalama işlemi kağıt kullanımını azaltır, çevreye duyarlı bir yaklaşımdır.
• Elektronik imzalı belgelerin yasal geçerliliği vardır.

Elektronik İmza Türleri

Elektronik imzaların birden çok çeşidi bulunmaktadır. Bunlar çeşitli yönlerden farklılaşmıştır. Her birinin kullanım amacı, avantajları ve dezavantajları vardır. Bunların yanı sıra, bir de elektronik imzaların maliyeti bulunur. Güncel elektronik imza türleri şunlardır:

• Basit Elektronik İmza (BEİ): Bu tür imza, bir belgeye yapılan basit bir elektronik işarettir. BEİ'nin yasal geçerliliği vardır ancak daha düşük bir güvenlik seviyesine sahiptir.
• İleri Elektronik İmza (İEİ): Bu tür imza, belgeye yapılan elektronik işaretin yanı sıra, belgeye gömülü olan bir takım dijital verileri de içerir. İEİ, daha yüksek bir güvenlik seviyesine sahiptir ve daha yüksek bir yasal geçerlilik sağlar.
• Nitelikli Elektronik Sertifika (NES): Elektronik imzalama işlemlerinde kullanılan en güvenli sertifikadır. Nitelikli elektronik sertifika, Avrupa Birliği tarafından belirlenmiş standartlara uygun olarak düzenlenir ve onaylanır. Bu sertifika, imzalayan kişinin kimliğini doğrular ve imza işleminin güvenliğini sağlar. Nitelikli elektronik sertifika, kullanıcının kimliğini doğrulamak için bir dizi prosedür içerir. Bu prosedürler, kişinin kimlik bilgilerini, adres bilgilerini ve diğer kimlik doğrulama belgelerini doğrulamayı içerir. Nitelikli elektronik sertifika, imzalayan kişinin kimliğini kesin olarak tanımlayan bir kimlik doğrulama sürecine sahiptir.

4. E-İmzanın Yasal Geçerliliği

Elektronik imza, bir belgenin yasal geçerliliğini sağlar. Elektronik imza, belgenin sahte olmadığını ve imzalayan kişinin kimliğini doğruladığını gösterir. Elektronik imza, basılı belgelerdeki imzalar kadar yasal geçerliliğe sahiptir. Ayrıca günümüzde birçok kamu kurumu elektronik ortamda yürütülen işlemleri e-imza ile güvence altına almaktadır. Bu kurumlar, işlemlerin elektronik imza ile yapılmasını mevzuatlarına yazarak bir zorunluluk haline getirmiştir.

5. E-İmza Nasıl Kullanılır?

E-İmzanın kullanımı için bir bilgisayar, bir usb okuyucu ve bir de şifreye sahip olmanız gerekir. Elektronik imza size bir USB kart okuyucu ile birlikte verilir. Çoğunlukla içerisinde bir sim kart bulunur. Bu kart okuyuca takılı değilse doğru yönde yerleştirilmesi gerekir. Kartsız olanlar için cihaz içine gömülü bir çip bulunur. USB bağlantı cihazı uygun biçimde bilgisayara takılır. E-imza sağlayıcının web sitesinden elektronik imza yazılımı, sürücüler ve diğer yazılımlar bilgisayara indirilerek kurulur. İşte e-imza kullanımı bu kadar basittir.

E-imza Kullanım Alanları

E-imza günümüzde resmi işlemlerin bir çoğunda yaygın bir biçimde kullanılmaktadır. Bunun nedeni, hem güvenli hem de pratik olmasıdır. Aslında, sistemsel olarak kimlik bilgileri elektronik ortamda sorgulandığı için bazı uzmanlar tarafından ıslak imzadan bile daha güvenli kabul edilmektedir. E-imzanın bazı yaygın kullanım alanları şunlardır:

• Sözleşmeler: Şahıslar ve şirketler günümüzde elektronik ortamda e-imza ile güvenle sözleşme yapabilir.
• Faturalar: Özellikle e-ticaret faturaları ve diğer faturalar e-imzalı düzenlenir.
• Beyannameler: Kamu kurumlarına verilecek beyannamelerde sıklıkla kullanılır.
• Başvurular: Bakanlıklara ve resmi kurumlara yapılacak başvurularda pratik bir biçimde kullanılır.
• Evrak İşlemleri: Her türlü kıymetli evrak elektronik imzalı düzenlenir.
• Hukuki İşlemler: Hukuki işlemlerde hem şahıs hem de vekiller e-imza kullanılır.
• Kamu Kurumları ile İlişkiler: Kamu ilişkileri tamamen elektronik imzalı biçimde yürütülür. Günümüzde birçok kurum ıslak imzalı başvuruları kabul etmez yalnızca elektronik imzalı işlemleri değerlendirmeye alır.
• Elektronik Sistemlerde Yürütülen Kamu Faaliyetleri: E-TUYS gibi elektronik ortamda yürütülen tüm işlemler yalnızca e-imzalı yapılabilmektedir.

Elektronik imza, belgenin ve imzalayan kişinin kimliğini doğrulayan bir güvenlik sertifikasıdır. Elektronik imza sertifikaları, uluslararası standartlara uygun olarak verilir ve sertifikalı bir kuruluş tarafından onaylanır. Elektronik imzaların güvenliği, belge sahteciliğini önlemek için önemlidir. Elektronik imzaların kullanımıyla, belgelerin sahte olarak oluşturulması veya değiştirilmesi engellenir. Elektronik imzalar, güvenlik protokolleriyle korunur ve şifrelenir. Bu nedenle günümüzde birçok kamu faaliyeti elektronik imzalı biçimde yürütülmektedir.

Elektronik imza sistemi genellikle KEP sistemiyle birlikte kullanılmaktadır. KEP sistemi ile ilgili detaylı bilgi almak için lütfen buraya tıklayın.

E-İmza Alma

Elektronik imza daha önce belirtildiği üzere ıslak imzaya eşdeğerdir. Bu nedenle, e-imza almak yasal bir süreçtir. Elektronik imza alma prosedürlerine uygun hareket etmek gerekir. Yasal e-imza sağlayıcılarına şahsen geçerli bir kimlik belgesi ile başvuru yapmak gerekir. E-imza almak ve kullanmak ücretlidir. Bu nedenle, yıllık ya da çok yıllık paketlerden uygun olanı tercih etmek gerekir. Çok yıllık paketler daha uygun fiyatla sunulur. Kullanım ihtiyacına bağlı olarak tercih edilen süre için e-imza alımı yapılır. Yetkili e-imza sağlayıcıları aşağıda listelenmiştir.

Elektronik İmza Nereden Alınır?

Güvenli elektronik imza kullanımı ancak nitelikli elektronik sertifika kullanımına bağlıdır. Bu sertifika Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından yetkilendirilen Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcıları aşağıdaki gibidir. Bunlardan uygun bulduğunuz biriyle iletişim kurarak e-imzanızı alıp kullanabilirsiniz.